Wyniki inwestowania
W tabeli przedstawiam dane dotyczące wyników inwestowania jakie osiągnąłem:
| Stan na:1 | Stopa zwrotu portfela2 |
Wycena portfela3 |
Stopa zwrotu benchmark4 |
Wycena benchmark5 |
|---|---|---|---|---|
| 2024-12-31 | 13,6 % | 668 100,87 zł | 7,7 % | 595 969,83 zł |
Portfel
Sposób obliczania wyceny dla portfela
Wycena portfela to suma wycen poszczególnych rachunków inwestycyjnych. Podstawową metodą wyceny jest przemnożenie liczby aktywów przez ich ceny zamknięcia z danego dnia, pomniejszone o prowizję maklerską, jaką musiałbym zapłacić przy realizacji takiej transakcji. Dodatkowo, dla rachunków opodatkowanych, od wyceny odejmuję należny podatek od zysków kapitałowych:
- w części już naliczonej, ale jeszcze niezapłaconej, czyli operacji z tego roku, które zostaną uwzględnione w PIT za bieżący rok, do rozliczenia do końca kwietnia następnego roku,
- w części nienaliczonej, czyli podatku, który musiałbym zapłacić, gdybym sprzedał wszystkie posiadane aktywa.
Niektóre rachunki mogą mieć dodatkowe specyficzne efekty:
- Zwykły rachunek maklerski (opodatkowany) — brak dodatkowych efektów.
- Rachunki IKE — zakładam kontynuację rachunku, dlatego uwzględniam brak podatku od zysków kapitałowych.
- Rachunki IKZE — zakładam kontynuację rachunku, więc wycena portfela jest obliczana po opodatkowaniu całkowitej wartości aktywów ryczałtowym podatkiem w wysokości 10%, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
- Rachunki w walutach obcych — przeliczam do złotych według ostatniego dostępnego kursu NBP.
- Kredyt inwestycyjny — wliczam saldo kredytu na dzień wyceny.
- PPK — zakładam kontynuację rachunku, stąd brak podatku od zysków kapitałowych.
- PPE — również zakładam kontynuację rachunku i brak podatku od zysków kapitałowych.
- Kryptowaluty — przeliczam do złotych według ostatniego dostępnego kursu NBP i ostatniej ceny sprzedaży, uwzględniając 1% kosztu transakcji i wypłaty.
Sposób obliczenia stopy zwrotu dla portfela
Stopa zwrotu z portfela jest obliczana za pomocą funkcji XIRR, gdzie:
- kwoty wpłat/wypłat odpowiadają rzeczywistym przelewom na rachunki inwestycyjne, przy czym poszczególne rachunki mogą mieć specyficzne efekty,
- daty wpłat/wypłat odpowiadają datom, kiedy środki stały się dostępne na rachunku inwestycyjnym lub zostały z niego pobrane,
- kwota wyceny to wartość portfela obliczona zgodnie z powyższym opisem,
- data wyceny to dzień, na który została obliczona wartość portfela.
Niektóre rachunki mogą mieć dodatkowe specyficzne efekty:
- Zwykły rachunek maklerski (opodatkowany) — brak dodatkowych efektów.
- Rachunki IKE — brak dodatkowych efektów.
- Rachunki IKZE — wpłaty na IKZE generują odliczenie od podstawy opodatkowania w rozliczeniu podatkowym za dany rok (mniejszy podatek lub nawet zwrot podatku). Kwota tego zmniejszenia/zwrotu jest wpisywana w dniu rozliczenia podatku (zazwyczaj 30 kwietnia następnego roku) jako przychód i wypłata z portfela.
- Rachunki w walutach obcych — brak dodatkowych efektów.
- Kredyt inwestycyjny — brak dodatkowych efektów.
- PPK — wpłatą jest całość składki pracownika oraz podatek zapłacony przez pracownika od części składki pracodawcy. Pozostała część składki pracodawcy i wpłaty od państwa powiększają aktywa, ale nie są uwzględniane jako wpłaty środków na rachunek przy obliczaniu XIRR.
- PPE — wpłatą jest całość składki pracownika oraz podatek zapłacony przez pracownika od części składki pracodawcy.
- Pozostała część składki pracodawcy powiększa aktywa, ale nie jest uwzględniana jako wpłata środków na rachunek przy obliczaniu XIRR.
- Kryptowaluty — brak dodatkowych efektów.
Benchmark
Sposób obliczania wyceny dla benchmark
Benchmarkiem jest hipotetyczny akumulujący fundusz indeksowy na indeks WIG, z całkowitymi opłatami na poziomie TER równym 0,5%, naliczanymi codziennie w dniu giełdowym, na podstawie ceny zamknięcia indeksu WIG.
Przykład: mam 1 jednostkę funduszu wycenianą na koniec dnia na 100 zł, a indeks wynosi 100 tys. pkt. Następnego dnia indeks zamyka się na poziomie 101 tys. pkt, co oznacza, że moja jednostka powinna być warta 101 zł. Jednak fundusz pobiera opłatę 0,5% rocznie, czyli 0,5%/365 = 0,0013698630136986 (rok nieprzestępny). Fundusz pobiera 0,0013835616438356 zł z 101 zł, więc wycena mojej jednostki na koniec dnia wynosi 100,9986164383562 zł.
Jeśli danego dnia nie ma kwotowania WIG, to przy następnym notowaniu obliczam powyższe dla wszystkich dni, które minęły, i odcinam opłatę należną za te dni.
Analogicznie obliczam wpłaty/wypłaty do portfela: ustalam cenę zamknięcia WIG danego dnia, cenę jednostki funduszu na koniec dnia, a następnie dzielę kwotę wpłaty/wypłaty przez cenę jednostki, ustalając liczbę jednostek, które bym kupił/sprzedał tego dnia, i odpowiednio dopisuję/odejmuję do/z salda ilości posiadanych jednostek. Zakup/sprzedaż jednostek następuje po odliczeniu opłaty funduszu.
W tym modelu mój hipotetyczny fundusz nie pobiera innych opłat, takich jak manipulacyjne, transakcyjne, za prowadzenie konta itp. Jedyną opłatą jest TER równy 0,5%.
Podatek od zysków kapitałowych jest naliczany na koniec inwestycji w standardowy sposób: od wyceny netto po uwzględnieniu podatku odejmuje się sumę wpłat/wypłat, a wynik pomnożony przez 19% stanowi należny podatek.
Wycena benchmarku to wartość netto po uwzględnieniu podatku.
Sposób obliczania stopy zwrotu dla benchmark
IRR jest obliczany tak jak dla zwykłego opodatkowanego rachunku, przy czym wpłaty i daty odpowiadają tym, o których mowa w obliczeniu stopy zwrotu dla wyceny portfela.
Efekty związane z IKZE, takie jak generowanie wypłat z portfela, nie są uwzględniane w obliczeniach XIRR. Benchmark jest zwykłym opodatkowanym rachunkiem, dlatego nie występują w nim takie efekty.
Atrybucja różnych decyzji do wyceny portfela
| Stan na: |
Oszczęności6 | Benchmark7 | Pracodawca i Państwo PPK i PPE8 |
Efekty podatkowe IKE, IKZE, PPE, PPK9 |
Pozostałe moje decyzje inwestycyjne10 |
|---|---|---|---|---|---|
| 2024-12-31 | 67,2% | 17,0% | 3,5% | 5,1% |
7,2% |
Objaśnienia:
- Mam Excela który na bieżąco oblicza wyniki, na stronie podaje jedynie wynik na koniec roku.
- Średnioroczna stopa zwrotu ważona zarówno kapitałem i okresem jego dostępności dla portfela jest obliczana zgodnie z algorytmem opisanym w sekcji „Sposób obliczania stopy zwrotu dla portfela”.
- Wycena portfela inwestycyjnego jest również przeprowadzana zgodnie z algorytmem opisanym w sekcji „Sposób obliczania wyceny dla portfela".
- Dla benchmarku obliczam odpowiadającą średnioroczną stopę zwrotu ważoną kapitałem i okresem jego dostępności, zgodnie z algorytmem opisanym w sekcji „Sposób obliczania stopy zwrotu dla benchmarku”.
- Wycena inwestycji w benchmark jest przeprowadzana zgodnie z algorytmem opisanym w "Sposób obliczania wyceny dla benchmarku".
- Decyzja o oszczędzaniu przyniosła 67,2% wartości portfela (tyle wynoszą wpłaty netto).
- Decyzja o inwestowaniu przyniosła kolejne 17,0% wartości portfela (tyle zysk osiągnął by benchmark dysponując wpłatami netto).
- Dopłaty pracodawcy i państwa w ramach PPK i PPE (dopłaty pracodawcy pomniejszone o podatek) przyniosły 3,5% wartości portfela.
- Efekty podatkowe IKE, IKZE, PPK i PPE przyniosły 5,1% wartości portfela, na co składają się:
- brak podatku od zysków kapitałowych na rachunkach IKE, IKZE, PPK i PPE,
- oszczędności podatkowe wynikające z korzystania z IKZE (obniżenie podatku PIT),
- uwzględnienie zryczałtowanego podatku od aktywów na IKZE wysokości 10%.
- Wszystkie pozostałe moje decyzje inwestycyjne , takie jak kupno i sprzedaż określonych aktywów w określonym czasie przyniosły kolejne 7,2% wartości portfela.
Podsumowanie
Nie obliczam stóp zwrotu dla poszczególnych lat. Można by to zrobić za pomocą XIRR, kapitał jest zasilany dodatkowymi przelewami co najmniej raz w miesiącu, więc trzeba by uwzględnić, kiedy i w jakiej wysokości pojawia się ten dodatkowy kapitał. Nie zajmuję się tym, ponieważ nie jest to dla mnie istotne. Inwestuję długoterminowo, a jedyny wskaźnik, który mnie interesuje, to średnioroczna stopa zwrotu ważona kapitałem i czasem jego dostępności od początku mojego inwestowania oraz to, jak ten wynik odnosi się do benchmarku.
Choć benchmark jest stosunkowo łatwy do pobicia, chociażby z uwagi na wykorzystanie kont IKE, IKZE, PPK i PPE, które dają znaczącą przewagę nad inwestorami, którzy nie korzystają z tych kont lub nie mają do nich dostępu, sprawdzam, czy moje decyzje inwestycyjne przynoszą dodatkową stopę zwrotu ponad to.